Hammam Marrakech
28 augustus 2024

Al millennia lang zijn hammams niet weg te denken uit de Marokkaanse cultuur. Ze zijn geïntroduceerd door de Romeinen die rond 300 jaar na Christus een stuk van Marokko innamen en in al die jaren is er eigenlijk niet veel veranderd aan het concept. Ik kan je dan ook van harte aanbevelen om een hammam Marrakech te proberen! Met onderstaande tips en uitleg vind je vast iets wat je bij je past.
Naar de Hammam in Marrakech
Een hammam is een traditioneel badhuis. Het bestaat uit verschillende ruimtes. Als eerste heb je de kleedkamer. Daarna loop je de verwarmde ruimtes binnen. De eerste ruimte is lauw, de tweede ruimte warm en de derde ruimte echt heet. De ruimtes, vaak met koepelvormig plafond, worden onder de vloer opgestookt. Soms traditioneel met hout en bij de luxere/modernere hammams met gas of zelfs elektrisch. De bezoekers zoeken een plekje in de ruimte die ze het fijnst vinden (qua temperatuur) en dan begint de ceremonie van het wassen, waar vele emmers heet water aan te pas komen. In tegenstelling tot een Turkse hammam, hangt er in een traditionele Marokkaanse hammam nauwelijks stoom.
In Marokko is het de gewoonte om wekelijks een hammam te bezoeken, aangezien veel mensen vroeger geen stromend (warm) water of degelijke badkamer hadden. Nog steeds bezoeken de meeste mensen regelmatig het badhuis, waar ook kan worden bijgekletst! Sommige dames blijven wel 3 uur binnen… het uitstapje van de week!
Wat heb je nodig in een hammam in Marrakech?
Normaal gesproken neem je (naar een traditionele hammam) het volgende mee:
- een handdoek;
- slippers;
- een droge onderbroek;
- shampoo en douche-schuim;
- toiletartikelen.
Eenmaal in de hammam heb je ook de volgende producten nodig (te koop bij de ingang of meestal voorzien in de luxe hammam):
- bruine zeep (gemaakt van olijvendrab);
- een scrubhandschoen;
- ghassoul (modder) voor je lijf;
- henna (ook om je lijf te wassen);
- een puim-steen voor je voeten.
Hoe gaat dat, zo’n hammam ceremonie?
Best spannend natuurlijk, als je voor het eerst de hammam in gaat! Hier leg ik stap voor stap uit hoe dat in zijn werk gaat. Ik heb als voorbeeld de échte traditionele hammam aangehouden. In een moderne/luxere hammam kan het wat anders gaan, ook afhankelijk van de gekozen “ceremonie”. Terug naar de traditionele hammam:
Eerst kleed je je in de kleedruimte om, waarbij je je slippers en enkel je onderbroek (of bikini-broekje) aanhoudt. Je neemt plaats op een matje of plastic krukje in de warme ruimte. Dan word je overgoten met water uit de emmers die voor je neus worden neer gezet. Je kunt ze uiteraard ook zelf gaan vullen bij de kraantjes langs de muur (goed mengen!). Als je jezelf flink overgoten hebt (ongeveer een 10 minuten) begint je huid al wat soepeler te worden. Dan word je ingesmeerd met bruine zeep. Hierdoor gaan je poriën helemaal open staan. Als je van top tot teen bent ingesmeerd, spoel je alles er weer af. Anders ben je te glad en pakt de scrub-handschoen niet!
Daarna begint het echte werk en wordt elke centimeter van je lichaam gescrubd, tot je weer een babyhuidje hebt. Pas op, dit kan best gevoelig zijn! Ondertussen (of na afloop) kan je ook wordt ingesmeerd met henna en/of ghassoul, waardoor je huid nog zachter wordt. Soms krijg je nog een soort “massage”. Ze gebruiken vaak je eigen douche-schuim om je helemaal in te soppen en dan (lekker glad) overal hardhandig te masseren. Een Berberse massage is niet voor watjes! Tot slot worden je haren gewassen. Helemaal aan het einde kun je je eigen voeten nog “doen” met puimsteen. Die zijn dan namelijk al half gesmolten…
En voor mannen?
Voor de mannen is de massage een vast onderdeel van de ceremonie. Echter is dit niet een massage zoals wij die gewend zijn. De mannen worden namelijk gekraakt! Als je er wel klaar mee bent, kun je “afkloppen” op de grond, zoals bij judo.
Na de hammam-ceremonie kleed je jezelf weer aan, vergeet de tip niet en vergeet ook niet om genoeg water te drinken!
Wat voor soorten hammams zijn er in Marrakech?
In elke wijk in Marrakech vind je een traditionele “volks-hammam”. De entree is +/- 12 dh, en als je een dame wilt die jou masseert, dan kost dat tussen de 40 en 100 dh. Wil je een echte lokale hammam in Marrakech ervaren? Vraag aan een medewerkster in jouw hotel of riad of ze je mee wilt nemen. Betaal uiteraard ook haar entree en de taxi. Een ervaring om nooit te vergeten! Verder heb je de luxe hammams, waar je kunt kiezen uit verschillende heerlijke verwen-ceremonies… denk aan duizend-en-één-nacht.
Ook zijn er verschillende riads die intern een kleine hammam hebben. Een dame uit de riad zal je dan meenemen en jou persoonlijk behandelen. Zorg dat ze de hammam enkele uren van tevoren aanzetten, zodat deze zeker warm genoeg is!
Kies uit één van deze hammams in Marrakech:
Tot slot deel ik enkele hammams met je. In elke wijk is wel een hammam te vinden. Het is handig om iets nabij jouw riad te vinden, zodat je na afloop niet meer te ver hoeft te wandelen… (Je wordt namelijk erg rozig van een hammam Marrakech!)
- Kosyspa is een luxe hammam, op de Place des Ferblantiers (Medina Zuid). Waarom hier naartoe gaan? De prijzen zijn heel netjes, er is een verwarmd zwembad en na afloop kun je een cocktail drinken in de Kosybar met een schitterende zonsondergang boven het el Badi-paleis.
- in de wijk Dar el Bacha komen de heerlijke geuren je op straat al tegemoet. De Hammam de la Rose biedt al jaren een professionele service en scherpe prijzen. Wat denk je van de “rozen-ceremonie” (hammam en massage)?
- Le Bain Bleu in Medina Noord ligt verscholen in een steegje. Het is een prachtige stijlvolle hammam en aansluitend kun je ook een hapje eten of drinken in Dar Justo (de riad ernaast). Uniek: kies voor de bruidsceremonie (met een groepje van 10 dames!) of de Orientaalse gezichtsbehandeling met honing en saffraan.
- Hammam Ziani: deze hammam is iets meer Turks (met meer stoom) en geschikt voor grotere groepen. Hij is traditioneel (mannen en vrouwen gescheiden), maar wel gericht op toeristen. Voor +/- €35 heb je een compleet pakket inclusief hammam en argan-massage.
- Le Bain de Kasbah: in de wijk Kasbah vind je nog een bijzondere hammam: een voor kinderen! Want hier kun je kiezen voor een “kidspack” (tot 9 jaar) die bestaat uit een hammam-sessie, een chocolade-scrub en een karamel-pakking! Klinkt dat niet lekker?
Traditionele of luxe hammam Marrakech?
- Hammam Mouassine: Deze hammam ligt centraal in Marrakech (Noord) en bestaat al sinds 1562! Hier kun je dus, alhoewel ook gericht op toeristen, proeven van een echte lokale hammam. Dus: mannen en vrouwen gescheiden en met zijn allen op de grond zitten! Prijs vanaf 170 dh.
- Wil je er echt een heel bijzonder dagje uit van maken, kies dan voor een superluxe hammam zoals in Es Saadi (5-sterren hotel). Van aromatherapie tot balneo-therapie en natuurlijk traditionele hammam en massage. Te combineren met hun sublieme zondagsbrunch. Laat je van top tot teen verwennen!