De leukste kerst-tradities in San Sebastián

San Sebastian is verkozen tot Europese Hoofdstad van Kerstmis 2022. En dat is geen wonder! De laatste jaren wordt Kerstmis in San Sebastián steeds uitbundiger gevierd, met overal verlichte kerstversiering en artisanale kerstmarkten. Het eigenzinnige Baskenland heeft bovendien zijn eigen unieke lokale kerst-tradities. Zoals een heuse Baskische kerstman en een feestdag die alle inwoners in traditionele outfit op straat lokt!

Feestelijk verlicht San Sebastián

Romantische kerstverlichting, een indrukwekkend verlichte reuzenkerstbal, een Baskisch getint kerst-tafereel in het stadspark, een reuzenrad met spectaculair zicht op zee in de mooiste stadsbaai van Europa,… Als je in San Sebastíán niet in hogere kerstfsferen raakt…  De verlichte kubussen die boven de rivier hangen, zijn ook een plaatje. Koop kerstlekkernijen aan de vele kerstkraampjes in het centrum en vind er leuke handgemaakte geschenkjes. Hier aan de zee wordt het trouwens nooit erg koud.

Naast al dat moois zijn er rond Kerstmis in San Sebastián nog dingen die je misschien opvallen en die je elders niet ziet. Want wat voor mannetje bungelt daar nu aan een touw aan de schoorstenen? Het is niet de Kerstman, maar hij vervult wel dezelfde functie! Het is … Olentzero! Olentzero komt langs in Bilbao, San Sebastián en overal in Baskenland.

Olentzero, de Baskische kerstman

Maar waren het in Spanje niet de Drie Koningen die op 5 januari geschenkjes brengen naar de kinderen? Ja, dat klopt, maar Baskenland zou Baskenland niet zijn zonder een eigen tegenspeler. Net als de kerstman bezoekt Olentzero de huizen op Kerstavond. Hij wordt ook voorgesteld als een goeie ‘dikkerd’ die houdt van lekker eten en een goede borrel. Hij gaat gekleed in de traditionele boerenoutfit, met de typische baret en een pijp in zijn mond. Zijn gezicht vertoont zwarte steenkoolvlekken. Niet alleen door de schoorstenen, zoals bij Zwarte Piet, maar ook door zijn achtergrond.

Volgens de legende werd Olentzero namelijk als vondeling in het bos achtergelaten. Een goede fee doopte hem ‘Olentzero’, met alle goede eigenschappen die daarbij hoorden. Daarna schonk ze hem aan een kinderloos koppel in het bos. Olentzero groeide uit tot een sterke steenkoolbrander en maakte ook nog eens speelgoed uit hout. Hij droeg het in een grote steenkoolzak naar de dorpen, om het daar uit te delen aan kinderen. Hij kwam om toen hij kinderen uit een brandend huis redde. Zijn moederfee schonk hem het eeuwige leven. 

De Olentzero-figuur werd destijds opgerakeld uit oude Baskische tradities als een vorm van protest na de donkerste jaren van het Franco regime, in de jaren ’50. De Baskische Sinterklaas moest een tegenwicht vormen van de Kerstman en vooral de Drie Koningen. Van hen werd immers beweerd dat ‘deze Drie Wijzen Spaans waren’. Nu komen bij veel families allebei de figuren langs. In San Sebastián vindt de avond van 5 januari ook een parade plaats waarbij de Drie Koningen op praalwagens voorbijkomen en snoep gooien. Maar tegelijk zie je dus overal die Olentzero poppen hangen!

Santo Tomás, een feestelijke decemberdag vol Baskische tradities

De inwoners zelf zie je trouwens in traditionele boerenoutfit op straat op 21 december, de dag van Santo Tomás. Op deze feestdag viert San Sebastián dé traditionele marktdag zoals dat vroeger ging. Er zijn dan overal marktstalletjes die vooral cider en de typische lekkernij van die dag verkopen: txistorra worstjes (lijkt op chorizo) in een wrap of talo, zoals dat heet. En op het centrale plein wordt een enorm varken verloot om de dierenmarkt van destijds te herdenken!

Zo zie je maar, elke streek en elke stad zijn eigen kerstpret En in San Sebastián kun je ook leuk uitgaan om nog meer in de feeststemming te komen. Veel plezier!